Викиновости:Izabrane godišnjice/April
Kriterijumi za izbor godišnjica
Izabrane godišnjice za april uredi
1. april:
- 1814 – U Londonu instalirane prve lampe plinskog uličnog osvjetljenja.
- 1924 – Rođen Miodrag Petrović Čkalja, srpski glumac
- 1933 – U Nemačkoj počeo progon Jevreja bojkotom njihovih poslova i blokiranjem bankovnih računa.
- 1976 – Preminuo Maks Ernst, nemački slikar i vajar.
- 1979 – Ajatolah Homeini proglašava islamsku republiku Iran.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
2. april:
- 1792 – Dolar je ozakonjen kao novčana jedinica SAD.
- 1840 – Rođen Emil Zola, francuski pisac.
- 1860 – U Torinu se sastao prvi italijanski parlament.
- 1965 – Preminuo Ilija Đuričić, srpski fiziolog.
- 1981 – Predsedništvo SFRJ proglasilo je vanredno stanje na Kosovu zbog demonstracija albanskih studenata koje su počele 11. marta pod parolom "Kosovo-republika".
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
3. april:
- 1807 – U selu Voganj kod Rume počela Ticanova buna, u kojoj je učestvovalo 15.000 seljaka iz 45 sela rumskog i iločkog vlastelinstva.
- 1915 – Preminula Nadežda Petrović, srpska slikarka i jedan od začetnika modernog srpskog slikarstva.
.jpg)
- 1930 – Rođen Helmut Kol, nemački državnik.
- 1948 – Predsednik SAD Hari Truman potpisao je Maršalov plan ekonomske pomoći posleratnoj Evropi.
- 1999 – Avioni NATO bombardovali su centar Beograda, prvi put od početka vazdušnih napada na SR Jugoslaviju 24. marta.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
4. april:
- 1825 – Rođen Đura Daničić, srpski naučnik i filolog.
- 1949 – Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadnoevropskih država u Vašingtonu potpisali dokument o formiranju NATO-a, Vojno-političke formacije zapadnih saveznika.
- 2002 – Preminuo Milutin Garašanin, srpski arheolog, član Srpske akademije nauka.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
5. april:
- 1841 – U niškom, leskovačkom, pirotskom i vranjskom kraju izbila buna protiv Turaka, poznata kao "Milojeva i Srndakova buna", koju su predvodili Miloje Jovanović i Nikola Srndak.
- 1887 – Kralj Milan Obrenović naimenovao prvih 16 članova Srpske kraljevske akademije osnovane 1. novembra 1886.
- 1908 – Rođen Herbert fon Karajan, austrijski dirigent.
- 1958 – Preminula Isidora Sekulić, srpska književnica.
- 1992 – Građani Sarajeva, u želji da spreče dalje nacionalne sukobe, opkolili zgradu Skupštine BiH, zahtevajući formiranje vlade nacionalnog spasa. Na njih pucali snajperi iz obližnjih solitera.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
6. april:
- 1838 – Preminuo Dimitrije Davidović, srpski novinar i publicista.
- 1909 – Američki istraživač Robert Peri osvojio Severni pol, prešavši sa ekspedicijom na sankama 1.600 kilometara.
- 1917 – Objavom rata Nemačkoj, SAD ušle u Prvi svetski rat.
- 1941 – Nemačke trupe u Drugom svetskom ratu napale Jugoslaviju. Napad počeo bombardovanjem Beograda koji je gotovo razoren, a poginulo oko 12.000 ljudi.
- 1971 – Preminuo Igor Stravinski (na slici), ruski kompozitor.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
7. april:
- 1936 – Rođena Kneginja Jelisaveta Karađorđević.
- 1947 – Preminuo Henri Ford, američki inženjer.
- 1948 – Osnovana svetska zdravstvena organizacija (WHO)
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
8. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
9. april:
- 193 – Rimska vojska u Panoniji, proglašava Septimija Severa novim rimskim carem
- 1626 – Umire Fransis Bejkon, engleski filozof, državnik i pisac (* 1561.)
- 1683 – Francuski istraživač Rober Kavalije de la Sal proglašava deo teritorije u Americi francuskim posedom i naziva je Luizijana u čast kralja Luja XIV.
- 1821 – Rađa se Šarl Bodler, francuski pesnik, začetnik modernizma († 1867.)
- 1928 – U Turskoj, nakon reformi Kemala Ataturka, islam prestao da bude državna religija.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
10. april:
- 1919 – Umire Emilijano Zapata, meksički revolucionar.
- 1941 – U Zagrebu, uz podršku nacističke Nemačke, proglašava se Nezavisna Država Hrvatska.
- 1963 – U severnom Atlantiku u eksploziji američke atomske podmornice "Trešer" gine 129 mornara.
- 1963 – U svojoj prvoj vojnoj akciji nakon osnivanja ove vojne alijanse, Avioni NATO bombarduju položaje bosanskih Srba oko Goražda, koje je UN proglasila "bezbednosnom zonom".
- 1963 – Nemačke vlasti izručuju Srbiji bivšu vlasnicu propale piramidalne "Dafiment banke" Dafinu Milanović.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
11. april:
- 1227 – Umro Džingis-kan, mongolski vojskovođa i osnivač mongolske države.
- 1755 – Rođen Džejms Parkinson, britanski lekar koji je otkrio specifičnu bolest koja je kasnije nazvana po njemu
- 1984 – Konstantin Černjenko izabran za predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR-a.
- 1999 – U Beogradu ubijen novinar Slavko Ćuruvija, vlasnik lista "Dnevni telegraf" i suvlasnik "Evropljanina". Ubistvo nikada nije razjašnjeno.
- 2003 – SFOR u Tuzli uhapsio Nasera Orića, ratnog komandanta Armije BiH, i izručio ga Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za ratne zločine nad srpskim civilima u istočnoj Bosni, od početka rata do 1993
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
12. april:
- 1941 – Nemačke trupe u Drugom svetskom ratu ušle u Beograd.
- 1945 – Umro predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt, koji je od 1932. četiri puta biran za predsednika, kao kandidat Demokratske stranke.
- 1961 – Jurij Aleksejevič Gagarin, sovjetski kosmonaut, postaje prvi čovek koji je Zemlju obleteo u kosmičkom brodu - satelitu Vostok 1. Let je trajao 108 minuta. Gagarin je poleteo sa kosmodroma „Bajkonur“, a spustio se nadomak sela Smelkova južno od Saratova.
- 1979 – Rođen Mateja Kežman, srpski fudbaler.
- 1999 – Prilikom agresije NATO na Jugoslaviju, pogođen putnički voz na mostu u Grdeličkoj klisuri. Poginulo 55 putnika, više desetina povređeno.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
13. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
14. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
15. april:
- 1452 – Rađa se Leonardo da Vinči, italijanski vajar, arhitekta i slikar. († 1519.)
- 1912 – Na prvom putovanju iz Velike Britanije u SAD potanja „Titanik”, u to vreme najveći i najluksuzniji prekookeanski brod. Život gubi 1.523 od 2.224 putnika.
- 1923 – Insulin, koji je kanadski naučnik, nobelovac Frederik Banting, otkrio 1921., ulazi u upotrebu pri lečenju dijabetesa.
- 1941 – Jugoslovenska vlada, na čelu s predsednikom, generalom Dušanom Simovićem, napušta zemlju posle nemačke okupacije. Dan ranije iz zemlje otišao kralj Petar II Karađorđević.
- 1980 – Umire Žan-Pol Sartr, francuski pisac i filozof (* 1905.)
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
16. april:
- 69 – Umire rimski car Marko Salvije Oton (* 32.)
- 73 – Rimljani zauzimaju tvrđavu Masadu čime je okončan jevrejski ustanak (Judejski rat).
- 1346 – Srpski kralj Dušan Stefan Nemanjić u Skoplju krunisan za cara. Proglašena srpska patrijaršija s prvim srpskim patrijarhom Joanikijem.
- 1889 – Rađa se Čarli Čaplin, engleski filmski glumac, scenarista, režiser i producent († 1977. )
- 1944 – Saveznička avijacija bombardovala Beograd. Poginulo više od 1.200 ljudi, više hiljada povređeno, razoreno oko 600 zgrada.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
17. april:
- 1814 – Rađa se Josif Pančić, srpski botaničar i prirodnjak († 1888.)
- 1895 – Sporazumom u gradu Šimonoseki završava se kinesko-japanski rat. Kina priznaje nezavisnost Koreje, a ostrvo Formozu (Tajvan) predaje Japanu.
- 1919 – Umire Svetozar Ćorović, srpski književnik (* 1875.)
- 1941 – Oficiri bojnog broda Kraljevske ratne mornarice Jugoslavije Milan Spasić i Sergej Mašera potopili su u Tivatskom zalivu razarač Zagreb i potonuli zajedno s njim odbivši da izvrše naređenje o predaji broda italijanskoj mornarici nakon kapitulacije Jugoslavije.
- 1993 – U UN usvaja se rezolucija koja predviđa pooštravanje sankcija protiv SR Jugoslavije, ukoliko bosanski Srbi ne potpišu Vens-Ovenov mirovni plan za Bosnu do 26. aprila.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
18. april:
- 1797 – Rađa se Luj Adolf Tjer, francuski državnik i istoričar († 1877.).
- 1906 – U zemljotresu u San Francisku gine više od hiljadu ljudi, a oko 200.000 ostaje bez kuće.
- 1946 – w:SAD priznaju Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju pod vođstvom Josipa Broza Tita.
- 1955 – Umire Albert Ajnštajn, teorijski fizičar, jedan od najvećih umova i najznačajnijih ličnosti u istoriji sveta (* 1879.).
- 1999 – U vreme agresije NATO-a na SRJ, SR Jugoslavija prekida diplomatske odnose sa Albanijom zbog situacije na Kosovu.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
19. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
20. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
21. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
22. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
23. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
24. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
25. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
26. april:
- 1452 – Rađa se Leonardo da Vinči, italijanski slikar, vajar, pronalazač i naučnik († 1519.)
- 1532 – U pohodu na Beč turska vojska pod komandom sultana Sulejmana II ulazi u Mađarsku.
- 1904 – Umire Dimitrije Nešić, srpski matematičar, profesor Velike škole i predsednik Srpske kraljevske akademije (* 1836.)
- 1964 – Tanganjika, Zanzibar i Pemba osnivaju Ujedinjenu Republiku Tanganjike i Zanzibara, koja 29. oktobra 1964. menja naziv u Tanzanija.
- 1986 – Eksplodirao četvrti blok nuklearne centrale u Černobilu u Ukrajini. Radioaktivni oblaci prekrili gotovo celu Evropu.
Članak - Istorija - Razgovor - Uredi
27. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
28. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
29. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
30. april:
Članak - Istorija -
Razgovor -
Uredi
Kriterijumi za izbor godišnjica